رزین های تبادل یونی، به دو دسته رزین آنیونی و رزین کاتیونی تقسیم میشوند که هر کدام برای جداسازی و حذف یون های خاصی در محلولها استفاده میشوند. این رزین ها به طور گسترده در تصفیه آب، فرآوری شیمیایی و دیگر صنایع استفاده میشوند.
رزین کاتیونی (Cation Exchange Resin)
رزین کاتیونی برای تبادل یون های مثبت (کاتیون ها) مانند کلسیم، سدیم، منیزیم و دیگر فلزات استفاده میشود. این رزین با جایگزینی یون های هیدروژن یا سدیم خود با کاتیون های محلول، میتواند سختی آب را حذف کند و در فرآیندهایی مانند نرمسازی آب کاربرد دارد.
ویژگی ها:
نوع رزین: قوی یا ضعیف
کاربرد: حذف سختی آب، کاهش فلزات سنگین، و در صنایع پتروشیمی و تصفیه فاضلاب
مزایا: بازدهی بالا در حذف یون های مثبت از محلول های آبی
ساختار: دانه های جامد پلیمری با گروه های فعال اسیدی
شرایط نگهداری:
در محیط خشک و خنک نگهداری شود.
از قرار دادن رزین در معرض دمای بسیار بالا یا مواد شیمیایی قوی اجتناب شود.
موارد ایمنی:
در تماس با پوست و چشمها، شستشوی سریع با آب توصیه میشود.
استفاده از دستکش و عینک ایمنی در هنگام کار با رزین کاتیونی پیشنهاد میشود.
رزین آنیونی (Anion Exchange Resin)
رزین آنیونی برای جذب و تبادل یون های منفی (آنیونها) مانند سولفات، کلرید، نیترات و دیگر آنیون های خود با آنیون های محلول، در فرآیندهایی نظیر دیونیزه محلول به کار میرود. این رزین با جایگزینی یونهای هیدروکسید و حذف مواد آلی کاربرد دارد.
ویژگی ها:
نوع رزین: قوی یا ضعیف
کاربرد: حذف یونهای منفی از محلول ها، تصفیه آب دیونیزه، و کاربرد در صنایع غذایی و دارویی
مزایا: توانایی بالا در حذف آنیونهای مختلف و تنظیم pH محلولها
ساختار: دانه های جامد پلیمری با گروههای فعال آمین(₃⁺NH)
شرایط نگهداری:
در محیط خشک و خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود.
از قرارگیری در معرض مواد اسیدی قوی و عوامل اکسیدکننده اجتناب شود.
موارد ایمنی:
در صورت تماس با چشم و پوست، باید بلافاصله با آب شستشو داده شود.
استفاده از تجهیزات ایمنی شامل دستکش و عینک برای جلوگیری از تماس مستقیم ضروری است.
کاربرد مشترک هر دو رزین:
در سیستمهای تصفیه آب خانگی و صنعتی برای تولید آب دیونیزه
حذف یونهای مزاحم در فرآیندهای شیمیایی و تولید مواد دارویی
